شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر رکود برخی از واحدهای تولیدی شهرستان ارومیه با رویکرد تحلیل سلسله مراتبی (ahp)

بر اساس آمار اعلامی از وزارت صنعت، معدن و تجارت، متوسط تعداد واحدهای راکد کشور به ازای هر استان 17.7 درصد است، اما این میزان در آذربایجان غربی به 23 درصد می رسد. به اعتقاد برخی از صنعتگران و تولیدکنندگان این امر به دلیل فراهم نبودن زیرساخت های لازم صنعت در استان به ویژه در شهرک های صنعتی، کمبود نقدینگی، بروکراسی اداری به ویژه در بخش بانک ها و دریافت تسهیلات، پرداخت بالای مالیات و غیره است که زمینه رکود و مشکلات متعدد واحدهای تولیدی و صنعتی را فراهم کرده اند. بنابراین، با توجه به رکود واحدهای تولیدی در استان آذربایجان غربی که بیش از نصف آن مربوط به شهرستان ارومیه می شود، شناسایی عوامل موثر بر رکود و رتبه بندی آن ضروری می باشد. در واقع، آسیب شناسی شرایط واحدهای راکد شهرستان ارومیه و تدوین یک برنامه اساسی از سوی مسئولان با توجه به مجموعه عوامل موثر امری ضروری است. با شناسایی این عوامل و رتبه بندی آن ها می توان با ارائه راهکارهای نظام مند و اجرایی به ترتیب اولویت بحرانی بودن این عوامل، به رفع آثار نامطلوب ناشی از این عوامل پرداخت. لذا در این تحقیق، سعی شده است با مطالعات میدانی و با بهره گیری از رویکرد تصمیم گیری فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، این امر محقق گردیده و با ارائه راهکارهایی، وضعیت موجود بهبود داده شود. شناسایی عوامل موثر از طریق روش دلفی و مصاحبه با خبرگان اعم از صاحبان واحدهای تولیدی راکد و فعال، کارشناسانی از واحدهای تولیدی شهرستان ارومیه، کارشناسان و مسئولین سازمان ها ، ادارات و نهادهای درگیر و مرتبط با واحدهای تولیدی ، صاحب نظران و غیره صورت پذیرفته است. سپس، این عوامل به دو دسته عوامل اصلی و زیر عوامل اصلی یا همان عوامل فرعی دسته بندی شده اند. در ادامه، رتبه بندی عوامل موثر بر رکود واحدهای تولیدی با مقایسات زوجی ارائه شده توسط خبرگان فوق و با بهره گیری از نرم افزار expert choice صورت پذیرفته است. پس از تجزیه و تحلیل نتایج، عوامل اصلی به ترتیب "بنگاه ها"، "مجلس، دولت، قوانین و مصوبات"، "بازار"، "خارجیان و قوانین بین المللی" و "خانوارها" رتبه بندی شده اند. همچنین در بخش رتبه بندی عوامل فرعی، "ضعف عملکرد مجلس شورای اسلامی" با اختصاص 11.76 درصد، "بازارهای پولی و مالی" با 11.8 درصد و "عوامل مربوط به سرمایه گذاران" با 11.61 درصد تأثیر به ترتیب در رده های اول تا سوم عوامل فرعی موثر بر رکود واحدهای تولیدی شهرستان ارومیه قرار گرفته اند.